Rehabilitacja poudarowa dla osób starszych

Jak przebiega rehabilitacja poudarowa?

Rehabilitacja poudarowa dla osób starszych to wieloetapowy i długotrwały proces.

Nierzadko takie działania nie tylko przywracają sprawność ruchową, ale dają też nadzieję i stopniowo zwiększają chęć do życia. W dzisiejszym tekście skupiamy się na etapach rehabilitacji po udarze oraz przybliżamy, dlaczego kompleksowość jest tak ważnym elementem tych działań.

Etapy rehabilitacji poudarowej

Aby rehabilitacja poudarowa przyniosła najlepsze efekty, warto rozpocząć ją jak najszybciej. Proces powinien być przeprowadzany w kompleksowy sposób, a więc powinien opierać się na ścisłej współpracy między neurologiem (oraz, jeśli to konieczne, z udziałem lekarzy innych specjalności), fizjoterapeutą, logopedą oraz między innymi członkami zespołu rehabilitacyjnego.

1. Rehabilitacja po udarze dla osób starszych w szpitalu

Pierwszy etap rehabilitacji ma miejsce jeszcze zanim pacjent opuści ćwiczeń. Już w szpitalnym łóżku zaczyna się bowiem wdrażać pewne łatwe, podstawowe ćwiczenia, które mają ułatwić późniejsze postępy. Okres ten trwa dość krótko; najczęściej kończy się wraz z upływem trzech tygodni po udarze. Jeśli efekty udaru są szczególnie rozległe, w tej początkowej fazie wdraża się również szereg działań, które służyć mają przeciwdziałaniu negatywnym efektom trwałego unieruchomienia (do takich efektów zaliczyć można np.: odleżyny oraz różnorodne powikłania ogólnoustrojowe, pojawiające się na skutek braku ruchu). W tym etapie wykorzystuje się różnorodne masaże (np. pneumatyczne, wirowe), oraz specjalistyczne przyrządy. Te ostatnie są przydatne zwłaszcza podczas nauki chodzenia.

Zanim jednak taki trening będzie możliwy, w pierwszym etapie rehabilitacji poudarowej stosuje się przyrządy do biernych ćwiczeń nóg. Warto wspomnieć również o wykorzystywaniu takich zabiegów jak pole magnetyczne czy elektroterapia.

2. Rehabilitacja poudarowa funkcjonalna

Najczęściej okres ten trwa od 3 tygodni do roku. Bywa, że określa się ją również mianem rehabilitacji środowiskowej. Jej dobór uzależniony jest od konkretnych problemów funkcjonalnych, z jakimi zmaga się pacjent; taka rehabilitacja poudarowa dla osób starszych skupia się więc na działaniu konkretnego narządu, a dokładnie na przywróceniu jego poprawnej czynności. Wraz z upływem czasu pacjentowi dobiera się coraz bardziej zaawansowane ćwiczenia, co pozwala na stopniowe przywracanie funkcji narządu.

3. Rehabilitacja poudarowa adaptacyjna

Kolejny etap najczęściej trwa do 5 lat. Jak sama nazwa wskazuje, czas ten przeznaczony jest na zaadaptowanie pacjenta do codziennego życia. Nacisk kładziony jest więc na maksymalne przywrócenie sprawności ruchowej oraz, o ile to możliwe, na przywróceniu samodzielności. W przypadkach rehabilitacji poudarowej adaptacyjnej, która kończy się sukcesem, pacjent jest w stanie wrócić, chociaż w pewnym stopniu, do wcześniejszej pozycji społecznej i zawodowej. Warto zdawać sobie jednak sprawę z tego, że w przypadku rozległych udarów za ogromny sukces należy uznać również mniejsze kroki adaptacyjne.

4. Okres względnej poprawy

Ten okres trwa najdłużej - rozpoczyna się wraz z zakończeniem rehabilitacji poudarowej adaptacyjnej i trwa do końca życia. W tym czasie pacjent odzyskuje sprawność, toteż etap też nierzadko określa się jako względne wyzdrowienie. Względne, w opozycji do pełnego wyzdrowienia, wiąże się jednak z pewnymi stałymi zmianami dostosowawczymi: wyposażenie mieszkania w specjalne udogodnienia, które pozwalają sprawniej się po nim poruszać, wyposażenie łazienki w krzesło prysznicowe, używanie wózka inwalidzkiego lub kul. W tym okresie rehabilitacji po udarze dobrym pomysłem może być udanie się na turnusy rehabilitacyjne.

Na czym polega kompleksowość rehabilitacji po udarze?

Proces rehabilitacji różni się oczywiście w zależności od pacjenta, tego, jak daleko posunięte są zmiany w jego organizmie oraz od wielu innych, indywidualnych czynników (np. dodatkowych chorób). Przy planowaniu działań rehabilitacyjnych, określa się ilość spotkań oraz intensywność wykonywanych ćwiczeń. Najczęściej działania te polegają na: rehabilitacji ręki po udarze, rehabilitacji mowy po udarze, rehabilitacja mięśni twarzy, usprawnianiu chodu, nauce chodu.

Najczęściej do wszystkich tych problemów podchodzi się holistycznie. Wcześniej wspomniane etapy rehabilitacji poudarowej osób starszych dowodzą bowiem, że jest to proces długotrwały, kompleksowy i dotyczący różnorodnych zaburzeń. Specjaliści starają się więc umożliwić pacjentowi powrót do zdrowia, podchodząc do problemu wielozadaniowo.

Oprócz profesjonalnej wiedzy fizjoterapeutów, logopedów i lekarzy, niebagatelne jest również podejście do pacjenta. Okres po udarze to szczególnie ciężki czas, w którym bardzo łatwo o zwątpienie, zniechęcenie i brak wiary w poprawę. W profesjonalnych ośrodkach kładzie się więc nacisk również na wsparcie psychologiczne. Bywa, że potrzebna jest pomoc wykwalifikowanego psychologa lub psychiatry. Często jednak bardzo pozytywny wpływ na pacjentów ma życzliwość zespołu przeprowadzającego rehabilitację po udarze, cierpliwość, uśmiech i kilka pokrzepiających słów.